Doorvragen tot de kern: het geheim van effectieve communicatie

Bij effectieve communicatie draait het om luisteren, samenvatten en doorvragen. Deze vaardigheden worden stevig getraind in onze training ‘Doorvragen tot de Kern’. Door actief te luisteren en de juiste vragen te stellen, kun je als gesprekspartner meer inzicht krijgen en de kern van een boodschap achterhalen. In dit blogartikel zullen we de belangrijkste aspecten van deze training bespreken en laten zien hoe het toepassen van de LSD-methode (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen) je communicatievaardigheden aanzienlijk kan verbeteren.

Leren doorvragen met de LSD-methode

Door de LSD-methode toe te passen, kun je effectiever communiceren en een dieper begrip ontwikkelen van de boodschap en behoeften van de ander. Het stelt je in staat om beter te reageren en te empathiseren, wat kan leiden tot een verbeterde relatie, effectievere samenwerking en het oplossen van problemen.
Het is belangrijk op te merken dat de LSD-methode niet alleen nuttig is in persoonlijke gesprekken, maar zeker ook in professionele situaties, zoals interviews, coaching, counseling, advisering, consultancy en klantenservice. Het stelt professionals in staat om klanten, teamleden of opdrachtgevers beter te begrijpen en hen op een meer gerichte en doeltreffende manier te helpen. Maar hoe werkt dat nu precies?

Actief luisteren

Een cruciale stap in effectieve communicatie is het creëren van een goede luisterhouding. Dit begint met het leegmaken van je hoofd en het maken van contact met de spreker. Lichaamshouding, oogcontact en non-verbale signalen zoals hummen en knikken spelen hierbij een belangrijke rol. Daarnaast is het essentieel om de 4-secondenregel toe te passen, waarbij je na het stellen van een vraag de ander voldoende tijd geeft om te antwoorden. Luisteren is een essentiële vaardigheid in communicatie. En dat gaat verder dan alleen horen wat de ander zegt.

Samenvatten

Het samenvatten van de boodschap van de spreker is een effectieve manier om te laten zien dat je actief luistert en begrijpt wat er gezegd wordt. Hierbij is het belangrijk om niet simpelweg de woorden van de ander te herhalen, maar ook de emoties en intenties achter de boodschap te benoemen. Op deze manier geef je de spreker het gevoel gehoord en begrepen te worden. Door samen te vatten laat je zien dat je actief hebt geluisterd en dat je de boodschap hebt begrepen.
Pas op: samenvatten is iets anders dan ‘papegaaien’.

Doorvragen

Doorvragen is de sleutel tot het verkrijgen van dieper inzicht en het achterhalen van de kern van een boodschap. Het begint met het stellen van open vragen, zoals wie, wat, waar, wanneer, welke, hoe en waarom. Open vragen moedigen de spreker aan om uitgebreid te antwoorden en meer informatie te geven. Doorvragen helpt om vaagheden op te helderen, hoofd- en bijzaken te scheiden en eventuele tegenstrijdigheden in het verhaal aan het licht te brengen.

Valkuilen op het gebied van doorvragen

Doorvragen is een waardevol instrument in communicatie, maar het is belangrijk om je bewust te zijn van enkele valkuilen die kunnen ontstaan tijdens dit proces. Door bewust te zijn van deze valkuilen en actief te werken aan effectief doorvragen, kun je communicatie verbeteren, dieper inzicht krijgen in de gedachten van anderen en beter reageren. Kortom, je algehele communicatietechniek zal een zeer positieve impuls krijgen.

Welke valkuilen bestaan er dan precies? Je leest er hier meer over!

Niet reageren op vaagheden

Soms kan de ander ontwijkende antwoorden geven of vaag blijven, waardoor het moeilijk is om tot de kern van de boodschap te komen. Een goede vragensteller laat de ander hier niet mee wegkomen en gaat erop in. Erken dat het lastig voor de ander is en stel specifieke vragen om verduidelijking te krijgen. Bijvoorbeeld, vraag naar concrete voorbeelden of vraag wat de ander precies bedoelt. Door door te vragen, dwing je de ander om specifieker te zijn en helderheid te verschaffen.

Geen ordening aanbrengen in het antwoord

Soms kan de ander meerdere dingen tegelijk noemen als antwoord op je vraag. In zo’n geval is het belangrijk om het antwoord in stukken te hakken en te sorteren. Identificeer de verschillende aspecten die genoemd worden en vraag de ander om prioriteiten te stellen of om dieper in te gaan op een specifiek onderdeel. Hierdoor breng je structuur aan in het antwoord en voorkom je dat het een onsamenhangende verzameling van informatie blijft.

Niet confronteren met tegenstrijdigheden

Het kan voorkomen dat de ander tegenstrijdige dingen zegt of van mening verandert tijdens het gesprek. Het is essentieel om deze tegenstrijdigheden aan te pakken door ze te benoemen en te vragen naar de precieze mening of standpunt van de ander. Door beide uitspraken samen te vatten en vervolgens te vragen om verduidelijking, help je de ander om zijn gedachten te ordenen en consistent te zijn. Dit is met name belangrijk bij gesprekken met consequenties, zoals beoordelingsgesprekken.

Ineffectieve manieren van doorvragen

Bij effectieve communicatie is doorvragen een waardevolle vaardigheid om dieper inzicht te krijgen en de boodschap van de ander beter te begrijpen. Echter, het is belangrijk om je bewust te zijn van de mogelijke effecten (risico’s) die kunnen optreden wanneer je vragen stelt. Ongewenste effecten kunnen optreden bij het invullen van de woorden van de ander en het stellen van gesloten of suggestieve vragen.

Het invullen van de woorden van de ander

Ten eerste is het essentieel om de woorden van de ander niet te vervormen of aan te vullen tijdens het doorvragen. Het invullen van de woorden van de ander kan leiden tot misinterpretatie of het opleggen van onze eigen interpretaties aan de ander. Het is belangrijk om te luisteren naar wat de ander al heeft gezegd en alleen in te gaan op wat hij expliciet heeft gedeeld. Door open vragen te stellen, geef je de ander de ruimte om zijn eigen gedachten en gevoelens te verduidelijken, zonder dat je vooraf invulling geeft aan zijn woorden.

Het stellen van gesloten of suggestieve vragen

Ten tweede is voorzichtigheid geboden bij het stellen van gesloten of suggestieve vragen. Deze vragen kunnen de ander op een verkeerd spoor zetten en hem leiden tot een specifiek antwoord dat niet volledig zijn eigen gedachten of perspectief weergeeft. Het is belangrijk om neutrale en open vragen te stellen die de ander aanmoedigen om vrijelijk zijn gedachten te uiten en zijn perspectief te delen. Hierdoor creëer je een veilige omgeving waarin de ander zich vrij voelt om zijn standpunt te delen en kunnen er diepere inzichten worden verkregen.

Door je bewust te zijn van deze risico’s en actief te werken aan het vermijden ervan, kun je als vragensteller een open en respectvolle communicatie bevorderen. Dit draagt bij aan het creëren van een sfeer van begrip, waarin de ander zich gehoord en gewaardeerd voelt.

Doelgericht leren communiceren?

Effectieve communicatie is een waardevolle vaardigheid die in diverse aspecten van het leven van onschatbare waarde is. Door bewust te zijn van de valkuilen bij het doorvragen tot de kern en deze te vermijden, kunnen we onze communicatievaardigheden verder verfijnen en diepgaande gesprekken mogelijk maken.
Als je geïnteresseerd bent in het ontwikkelen van effectieve communicatievaardigheden en het verbeteren van je vermogen om op een constructieve manier vragen te stellen, kijk dan eens bij onze training Doorvragen tot de kern of neem contact met ons op. We helpen je graag verder.

Door: Het schrijfteam | Oraki training & coaching