Ben je liever assertief of te lief?

Je kent ze wel: de overvriendelijke pleasers, de ‘zichzelf-wegcijferaars’ die altijd voor een ander klaarstaan. En hele volksstammen die in minder extreme mate soortgelijk gedrag vertonen. Iedereen is blij met ze. Want iemand die altijd, gevraagd of ongevraagd, voor je klaar staat is hartstikke fijn.

Maar voor deze niet-assertieve persoon in kwestie is het uiteindelijk meestal niet zo fijn. Want waar het eerst superfijn is dat iedereen zo blij is met je hulpvaardigheid en de harmonie waarin dat gebeurt, gaat het op den duur meestal wel wringen.

En dan ga je denken: waar sta ik zelf? Ik zorg goed voor anderen, maar hoe goed zorg ik voor mijzelf? Doe ik mezelf niet tekort? Ik zet anderen op de eerste plaats, maar hoe belangrijk vind ik mezelf eigenlijk?

Als jij je herkent in de beschrijving hierboven, dan kan de volgende vraag je leven op z’n kop zetten. Afhankelijk van je antwoord. En alléén
als jij dat wil!

Zeg je Nee tegen de ander of Ja tegen jezelf?

Assertiviteit wordt vaak geassocieerd met Nee zeggen. Op zich niet onterecht, want grenzen aangeven hoort er wel bij. Maar Nee zeggen klinkt zo negatief. Dat kan door de ander verkeerd -lees persoonlijk- opgevat worden. Ja zeggen is veel leuker. Want dat is positief. Dat zal door de ander ook zo gehoord worden en ervaren worden. Als je het tenminste meent.

Zeg Ja tegen jezelf

Onze gouden tip is: zeg eens wat vaker Ja tegen jezelf. Met als gevolg dat je Nee zegt tegen de ander. Maar doe dit vanuit een positieve intentie.

Praktijkvoorbeeld:
een collega vraagt je iets voor hem te doen. Het is een spoedklus en het moet aan het eind van de werkdag af zijn. Je bent van nature
geneigd om ja te zeggen. Dat zal bij je collega wat druk van de ketel halen, maar kan jou extra stress bezorgen. Weer een paar overuren waar je niet op zat te wachten, want je wilde op tijd thuis zijn voor je gezin.

Positief nee zeggen

Nee zeggen zou zo kunnen klinken: nee, ik kan dat niet voor je doen. Dat kan je collega als een persoonlijke afwijzing opvatten, waardoor er een gespannen sfeer ontstaat. En dat is nou juist wat je niet wil als niet-assertieveling.

Dus probeer het eens door JA te zeggen. Maar dan niet op het verzoek, maar tegen jezelf. Bijvoorbeeld zo: ik heb mezelf beloofd vanavond op tijd thuis bij m’n gezin te zijn.

Hoewel de ander vast even moet wennen aan zo’n antwoord (want hij had al gerekend op je hulp) kan hij eigenlijk niet negatief reageren op jouw keuze voor jezelf. In de meeste gevallen is zo’n ‘Ja tegen jezelf’ al voldoende.

Teveel buiten je comfortzone?

Maar als je nog wat onwennig bent in de wereld van assertiviteit en nog zoekende bent buiten je comfortzone, mag je er nog wat op laten volgen. Bijvoorbeeld een conclusie als je denkt dat de ander je niet begrepen heeft: “Dus ik kan je nu niet uit de brand helpen”.

En als je nog steeds bang bent dat je collega je niet meer leuk vindt als je zijn spoedklus niet meteen op je neemt, mag je ook nog aanbieden om het klusje morgen voor hem op te knappen.

Deze toevoegingen aan de kernboodschap zijn niet per se nodig. Maar als jij ze nog even nodig hebt, om te wennen aan je nieuwe gedrag: prima!

Naarmate je vaker een duidelijke Ja-boodschap voor jezelf hebt uitgesproken, zul je merken dat je steeds minder vaak een toelichting of ‘pleister op de wonde’ nodig hebt.

Voortaan ook assertiever buiten je comfort zone? Neem dan contact op voor onze in-company training ‘Assertiviteit kun je leren‘.

Dit is deel 1 van de blogserie ‘Drie vragen die je helpen assertiever te worden’.
Lees hier deel 2 ‘Wil je aardig gevonden worden of respect oogsten?‘
Lees hier deel 3 ‘Voor mezelf kiezen, is dat niet egoïstisch?‘

Door: Het schrijfteam | Oraki training & coaching