Assertiviteit: Wil je aardig gevonden worden óf respect oogsten?

Over respect voor de ander én jezelf

Je kent ze wel: de overvriendelijke pleasers, de ‘zichzelf-wegcijferaars’ die altijd voor een ander klaarstaan. En hele volksstammen die in minder extreme mate soortgelijk gedrag vertonen. Iedereen is blij met ze. Want iemand die altijd, gevraagd of ongevraagd, voor je klaar staat is hartstikke fijn.

Maar voor deze niet-assertieve persoon in kwestie is het uiteindelijk meestal niet zo fijn. Want waar het eerst superfijn is dat iedereen zo blij is met je hulpvaardigheid en de harmonie waarin dat gebeurt, gaat het op den duur meestal wel wringen.

Als wij aan onze trainingsdeelnemers of coachklanten vragen waarom ze zo weinig assertief zijn, krijgen we -na enig nadenken- vooral deze antwoorden: ‘Ik wil mensen niet teleurstellen’, ‘Ik wil geen zeikerd zijn’, ‘Ik wil de sfeer niet bederven’, ‘Ik wil een goeie collega zijn’, ‘Ik wil geen ruzie’.

Allemaal antwoorden die uitgaan van de gedachte -vaak zelfs een overtuiging- dat voor jezelf opkomen negatieve consequenties heeft. Vrijwel allemaal zitten ze in de hoek van ‘aardig gevonden willen worden.’

Nou zullen we niet ontkennen dat het leuk is als mensen je aardig vinden. Tuurlijk, gezellig! Maar zullen we alsjeblieft stoppen er een ‘heilige missie’ van te maken?

Want met alléén maar aardig doen, vindt iedereen je inderdaad alléén maar aardig. Niet meer dan dat.

Je hebt dan een goeie kans dat:

• Er nauwelijks naar je (mening) wordt geluisterd.

• Er geen rekening met je (gevoelens) wordt gehouden.

• Jij degene bent die meestal (nou ja, zeg maar gerust altijd) voor de ‘vervelende klusjes’ opdraait.

Toen ik in de jaren 90 mijn eerste assertiviteitstrainingen gaf, gebruikten we een trainingsvideo van John Cleese. Daarin liet hij met zijn typische Britse humor zien dat je als niet-assertieveling vaak gebruikt wordt als ‘doormat’. En dat beeldde hij op hilarische wijze uit, zodat
vrijwel alle deelnemers meteen snapten wat ze al die jaren gedaan hadden. Een ze konden er nog om lachen ook!

Als je dat beeld van de deurmat nog wat verder in woorden uitwerkt, dan kom je op Nederlandse gezegdes als “je laat over je heen lopen” of “ze gebruiken je als voetveeg”. Need I say more?

Terug naar de kernvraag: wil je aardig gevonden worden of respect oogsten? Ik hoop dat je inmiddels wel door hebt dat aardig gevonden willen worden tot veel tevredenheid in je omgeving leidt, maar niet tot gelijkwaardige relaties. En respect is helemaal ver te zoeken.

Daarom mijn advies: doe eens een keer niet zo aardig! Geef de grens aan. Zeg eens Nee (of liever: Ja tegen jezelf). Kom voor jezelf op. Laat je mening luid en duidelijk horen. Ga een gezonde discussie aan. Vraag een ander iets voor jou te doen.

En weet je wat? Gróte kans dat mensen in je omgeving hartstikke positief reageren.

Want:

• Je hebt verstand van je vak, dus het is fijn dat je je mening geeft.

• Door jouw inbreng wordt de samenwerking beter.

• Sterker nog: het product of dienst van je team wordt er beter van.

• Je bent duidelijk in wat je wel / niet wil.

• Een goeie, gelijkwaardige discussie houdt iedereen scherp en alert.

Het kan wél zijn dat mensen een beetje schrikken, omdat ze dit gedrag niet van je kennen. Maar als die korte schrik voorbij is, zullen mensen in je omgeving prima reageren. En je ook nog steeds aardig vinden!

Sterker nog: de meeste mensen kunnen het wel waarderen als je op een prima manier voor jezelf opkomt. Respect dus!

Voor jezelf opkomen en respect krijgen van je collega’s? Dat kan! Neem dan contact op voor onze in-company training ‘Assertiviteit kun je leren‘. 

Dit is deel 2 van de blogserie ‘Drie vragen die je helpen assertiever te worden’.
Lees hier  deel 1 ‘Ben je liever assertief of te lief?‘
Lees hier deel 3 ‘Voor mezelf kiezen, is dat niet egoïstisch?‘

Door: Het schrijfteam | Oraki training & coaching